Logo Universiteit Utrecht

Universitair Dierenziekenhuis

Kennisbank

Hernia

Tussenwervelschijf

Bij een hernia is een deel van de tussenwervelschijf; een soort kussentje tussen twee wervels, verschoven. Dit drukt op het ruggenmerg. Er zijn twee typen hernia te onderscheiden:

  • Type I: de kern van de tussenwervelschijf schiet snel naar beneden en veroorzaakt direct klachten, zoals verlamming. Dit type komt voor bij bepaalde (kleine) rassen zoals: teckels, beagles en Franse buldogs.
  • Type II: de tussenwervelschijf raakt versleten en vervormd, waardoor deze meer en meer op het ruggenmerg gaat drukken. Deze vorm komt vooral voor bij oudere, grotere honden.

Verschijnselen

Alleen nekpijn, rugpijn of lage rugpijn bij de milde gevallen. Indien het ziektebeeld verergert kunnen ook uitvalsverschijnselen optreden. Bij type I ontstaan deze verschijnselen heel direct, bij type II gaat dit vaak veel meer geleidelijk.

Oorzaak

Een hernia kan veel oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak is:

  • een (erfelijke) aantasting van de tussenwervelschijf. De meeste kortpotige honden zoals teckels, Franse buldog, bassets etc. kunnen hierdoor aangedaan zijn.

Andere oorzaken van hernia’s kunnen zijn:

  • trauma
  • puur slijtage
  • combinaties daarvan. Denk bijvoorbeeld aan honden die veel schuttingwerk moeten verrichten. Dit zijn vaak herdershonden, die mede door hun bouw, al een groter risico lopen op lage rughernia’s. Door het schuttingwerk wordt dit nog eens extra gestimuleerd.

Diagnose

De diagnose wordt gesteld met behulp van een:

  • MRI-scan
  • CT-scan
  • Myelografie: een techniek om een opname te maken van het ruggenmerg

Hierbij gaat altijd de voorkeur uit naar de meest gerichte en risicoloze methodiek.

Deze beelden worden bij de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren beoordeeld door dierenarts-radiologen in dienst voor het maken en beoordelen van een MRI-scan. Deze dierenartsen hebben veel ervaring met het herkennen van een hernia en hebben daarom een grote toegevoegde waarde bij het stellen van de diagnose. Daarnaast kunnen neuroloog, chirurg en radioloog direct met elkaar overleggen en zo snel de juiste behandeling instellen. Lees meer over Radiologie (diagnostische beeldvorming).

Behandeling

Of een hernia genezen kan worden, is afhankelijk van de ernst van het klinisch beeld. Het is moeilijk om dit vooraf aan te geven maar wanneer er naast serieuze verlammingsverschijnselen ook verlies van de normale blaasfunctie optreedt is chirurgie bijna altijd noodzakelijk. Indien er alleen sprake is van pijn of milde uitvalsverschijnselen is herstel goed mogelijk. Al dan niet met behulp van fysiotherapie/aquatherapie (een vorm van revalidatie).

Een hernia bij de hond wordt over het algemeen chirurgisch behandeld. Hierbij wordt een luikje gemaakt in de tussenwervelschijf en wordt de kern, die op het ruggenmerg drukt, met een soort lepeltje verwijderd.

Als er aanwijzingen zijn dat andere schijven ook slecht van kwaliteit zijn kan, met een sneetje, de inhoud alvast verwijderd worden. Dit voorkomt dat deze schijven, als ze verplaatsen, ook op het ruggenmerg gaan drukken.

U kunt voor de behandeling van hernia’s terecht bij de afdeling Neurologie van de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren.

Nazorg

Indien er alleen gekozen wordt voor een zogenaamde conservatieve (afwachtende) benadering is er, twee tot drie weken na het eerste bezoek, een contactmoment.

Indien er een operatie plaatsvindt mag uw huisdier over het algemeen pas de dag na de operatie mee naar huis.

Er zijn specifieke adviezen ten aanzien van de nazorg. Bijvoorbeeld voor wondverzorging, beweging, fysiotherapie en controles. Deze adviezen worden schriftelijk aan u meegegeven.

Risico’s

Wanneer gekozen wordt voor een zogenaamde conservatieve behandeling bestaat er altijd het risico dat de situatie bij uw huisdier onverwacht slechter wordt. Indien dit plaatsvindt moet er alsnog gekozen worden voor een andere behandeling zoals bijvoorbeeld diagnostiek en/of een operatie. Wanneer gekozen wordt voor een operatie zijn er, afhankelijk van het type hernia, specifieke risico’s. Deze risico’s worden vooraf met u besproken.

Onderzoek

Hernia’s zijn niet zelden rasgebonden. Daarnaast spelen allerhande andere factoren een rol bij het ontstaan van hernia’s. In een samenwerkingsverband met het Universitair Medisch Centrum Utrecht, de Universiteit van Maastricht, de TU Eindhoven en de VU Amsterdam lopen er meerdere studies naar het voorkomen en de behandeling van hernia’s.