Logo Universiteit Utrecht

Universitair Dierenziekenhuis

Kennisbank

Elektrocardiogram (ECG, EKG, ‘hartfilmpje’)

Elektrische activiteit

Een elektrocardiogram of ECG is een grafiek die de elektrische activiteit van het hart toont. Deze grafiek wordt gemaakt met behulp van een elektrocardiograaf. Dit nauwkeurige apparaat is in staat de uiterst zwakke elektrische signalen van het hart te registreren. Dat gebeurt in de regel met behulp van elektroden die op de huid worden aangebracht.

Voor de cardioloog is het ECG een belangrijke informatiebron bij dieren met een te snelle, te trage of een onregelmatige pols. Met name hartritmestoornissen kunnen dankzij het ECG vastgesteld worden.

cardiologie-ecgEen ECG van een Weimaraner hond met een zgn. complete hartblok (3e graads AV-blok), een aandoening waarbij het elektrische signaal van de boezems geblokkeerd wordt en de kamers niet bereikt. Hierdoor is de pols, in de 2e helft van deze registratie, heel erg traag; ongeveer 20 per minuut! Dit terwijl in het begin van deze registratie de polsfrequentie nog ongeveer 150 per minuut bedroeg. Deze snelle slagen zijn afwijkend en komen vanuit de kamers die aan een ernstig energietekort lijden, vanwege de enorm trage hartslag (20/minuut). De gehele registratie die u hier ziet duurde ongeveer 12 seconden. Na implantatie van een pacemaker gaat het na jaren nog steeds uitstekend met de hond.

Hartfilmpje

In de volksmond wordt voor het ECG ook nog wel de benaming ‘hartfilmpje’ gebruikt. Deze benaming dateert uit de tijd dat de grafiek werd geregistreerd op een lichtgevoelige drager, zoals in de analoge fotografie.

Type hartritmestoornis bepalen

Voor de prognose en de behandeling van hartritmestoornissen is het van belang om te weten met welke type ritmestoornis we te maken hebben. In de meeste gevallen zal dan gekozen worden voor het maken van een standaard ECG. Dit duurt slechts enkele minuten.

Sommige hartritmestoornissen zijn niet continu aanwezig. De kans bestaat dat tijdens het ECG-onderzoek niets afwijkends gevonden wordt, terwijl enkele minuten of uren later ernstige hartritmestoornissen optreden. Om dit type aritmieën te kunnen achterhalen gebruiken we een zogenaamde Holter-ECG. Bij een Holter-ECG wordt de elektrische activiteit van het hart over langere tijd  opgenomen. De hond draagt dan gedurende een aantal dagen een kastje op het lichaam. Daarvan merkt het dier niets.

De meeste katten vinden het dragen van het kastje zeer hinderlijk, reden waarom dit onderzoek bij deze dieren slechts zelden plaatsvindt.

Ziektes vaststellen vroeg stadium

Het Holter-ECG wordt ook gebruikt voor het vaststellen van sommige ziektes in een vroeg stadium. Voorbeelden van dit soort ziektes zijn de dilaterende cardiomyopathie (DCM) bij dobermanns en andere grote rassen en de aritmogene cardiomyopathie (ARVC of ACM) bij boxers. Om deze aandoeningen te diagnosticeren wordt geteld hoeveel afwijkende; uit de kamer afkomstige, hartslagen er dagelijks voorkomen.

Diagnostische ECG

Het maken van een standaard ECG duurt slechts enkele minuten. Bij dit onderzoek worden een aantal klemmetjes op de huid van de poten en soms ook de borstkas vastgezet.

cardiologie-diagnostisch-ecg

Het maken van een ECG bij een hond.

De elektrische activiteit van het hart wordt als een grafiekje afgebeeld. ECG-onderzoek is niet pijnlijk en ook niet gevaarlijk. Net als bij het maken van een Holter-ECG (zie hieronder) is het niet nodig uw hond kalmerings- of slaapmiddelen toe te dienen.

Holter-ECG

Voor het maken van een Holter-ECG krijgt uw hond een aantal plakkertjes op de huid van de borstkas geplakt. Deze gebieden worden vantevoren geschoren. Uw hond krijgt ook een jasje om. In het jasje wordt dan een kastje gedaan, dat gedurende een tot drie dagen continu een ECG van uw hond opneemt. Na deze periode brengt of stuurt u het kastje met het jasje naar ons terug. We sturen het vervolgens naar een extern bedrijf en krijgen dan, na ongeveer een week, de uitslag. Over de uitslag wordt u door de behandelende dierenarts gebeld.

Dagboek

Het is van belang dat u tijdens de Holterregistratie een dagboek bijhoudt. De cardioloog moet op elk tijdstip kunnen terugvinden wat uw hond deed. U wordt gevraagd om te noteren:

  • tussen welke tijdstippen uw hond sliep;
  • wanneer en hoe lang hij werd uitgelaten;
  • en hoe laat hij last had van flauwvallen of hartkloppingen.

Een correcte en volledige registratie van deze informatie is voor ons essentieel om de ECG-bevindingen goed te kunnen interpreteren. Uw medewerking is daarom erg belangrijk.

cardiologie-holter-ecg

Een hond merkt niets van een Holter-ECG. Alle normale activiteiten zoals slapen, rennen, etc. zijn gewoon mogelijk. Het enige wat niet mag is zwemmen en bij harde regen buiten lopen, want dan gaat het kostbare apparaatje kapot.

 

Uitvoeren elektrocardiogram

U kunt voor een elektrocardiogram terecht bij de afdeling Cardiologie-Pulmonologie.

Telemetrische ECG

Telemetrie is het op afstand (draadloos) meten van bepaalde gegevens. Telemetrische ECG wordt bij honden gebruikt die zijn opgenomen in onze Intensieve Zorgafdeling. Het ECG van de patiënt is dan continu op een monitor zichtbaar. Dit wordt ook hartbewaking genoemd. Lees meer over onze Intensieve Zorgafdeling.

ECG voor monitoring

Elke patiënt die onder algehele anesthesie wordt gebracht krijgt tijdens de narcose ook een ECG om hartritme en -frequentie te kunnen monitoren. Lees meer over anesthesie.

Specialist

De cardiologen van de Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren kunnen verschillende aandoeningen aan het hart behandelen. Elke patiënt is uniek en vereist dus maatwerk van de specialist. Omdat de cardiologen bovendien elke patiënt van begin tot einde zelf behandelen, is de beste zorg gegarandeerd.